Мазмұны
Жер бетінде адам мен табиғат арасындағы шекара жойылып кеткендей әсер қалдыратын ерекше аймақтар бар. Солардың бірі – Непал. Бұл ел ежелгі діни сенімдер мен рухани тәжірибелер тоғысқан, биік таулар мен қасиетті орындар қатар өмір сүретін мекен. Мұнда біреулер тыныштық пен тазару іздесе, енді біреулер биікті бағындыру үшін келеді. Непал ғасырлар бойы саяхатшыларды өзіне тартып келді, сондықтан ол бекерден-бекер құдайлар мен альпинистердің отаны атанбаған.
Қасиетті шыңдар мен рухани дәстүр
Непалдағы көптеген таулар жергілікті халық үшін жай ғана табиғи нысан емес – олар құдайлар тұратын киелі орын саналады. Гималай таулары – буддизм мен индуизмде ерекше орын алатын құбылыстар. Бұл өңірде тауға табыну дәстүрі көне замандардан бері қалыптасқан және әлі күнге дейін сақталып отыр.
Таулардың киелі саналуына себеп болатын ерекшеліктер мыналар:
- әрбір тау шыңы құдаймен немесе қасиетті рухпен байланыстырылады;
- көне аңыздарда белгілі шыңдармен байланысты оқиғалар мен мифтер кездеседі;
- паломниктер Непалға бірнеше күндік жаяу сапарлармен келіп, ғибадат етеді;
- таулардың бөктерінде ғибадатханалар мен ступалар салынған;
- тыныштық пен биіктік адамға ішкі үйлесім мен ой тазалығы әкеледі.
Осы ерекшеліктер Непалды рухани тыныштық іздеген жандар үшін ерекше тартымды етеді.
Сегізмыңдықтар мекені және альпинизмнің астанасы
Непал – әлемдегі ең биік нүктелер шоғырланған бірден-бір ел. Мұнда 8000 метрден асатын 14 шыңның сегізі орналасқан. Бұл таулар – ерлік, батылдық пен шынайы қажырдың символына айналған. Әлемнің түкпір-түкпірінен альпинистер осы шыңдарға шығу үшін келеді.
Непалдағы әйгілі таулардың кейбірі төмендегідей:
- Эверест – Жер бетіндегі ең биік нүкте. 8848 метрлік бұл шың – альпинистер үшін аңызға айналған белес. Оған шығу – тек физикалық дайындық емес, рухани ерлік те талап етеді.
- Канченджанга – әлемдегі үшінші биік тау. Непалдықтар бұл шыңды қасиетті деп санайды, сондықтан ол тек табиғи нысан емес, діни мәнге де ие. Жолының қиындығына байланысты оған шығатындар саны аз.
- Лхоцзе – техникалық тұрғыдан қиын маршруттарымен танымал. 8516 метр биіктіктегі бұл шың – Эверестке жақын орналасқан және сол маңда орналасқан альпинистердің басты бағыты саналады.
- Макалу – ерекше пішінімен және оқшау орналасуымен көзге түседі. Бұл бесінші биік тау табиғаттың қаталдығын да, сұлулығын да паш етеді. Оған шығу – ерекше дайындықты қажет ететін жетістік.
- Дхаулагири – жетінші биік шың және өз қиындығымен әйгілі. Оның қарлы беткейлері мен тік жартасы оны альпинизм тарихындағы маңызды шыңдардың қатарына енгізеді.
Бұл шыңдар Непалды әлемдік альпинизм картасында орталық орынға шығарды және оны шытырман оқиға сүйетін жандар үшін нағыз арман мекеніне айналдырды.
Мәдениет, атмосфера және қайталанбас әсер
Непал тек тауларымен ғана емес, өзінің бай мәдениетімен, тыныш атмосферасымен және шынайы қонақжай халқымен де ерекшеленеді. Бұл жерде әрбір сапар тек географиялық қозғалыс емес – рухани тәжірибе мен өзін-өзі тану жолы.
Непалға тән әсерлі ерекшеліктерге мыналар жатады:
- көне ғибадатханалар мен сарайлардан тұратын сәулеттік ескерткіштер;
- таулы ауылдардағы шайханаларда жергілікті тұрғындармен еркін әңгімелесу;
- діни фестивальдер кезінде көшелерді гүл, музыка мен билер басып қалады;
- дәстүрлі қолөнер бұйымдары – естелікке алуға болатын ерекше сыйлықтар;
- таулы соқпақтардағы тыныштық пен жалғыздық – шығармашылыққа және ойға шомуға тамаша мүмкіндік.
Осындай рухани және мәдени байлық Непалды тек туристік бағыт емес, ерекше әсер қалдыратын орын етеді.
Непал – материалдық пен рухани әлемнің тоғысқан мекені. Бұл жерде тауға шығу – тек биікті бағындыру емес, ішкі шекаралардан өту. Альпинистер үшін бұл ел – күш пен ерліктің сынағы болса, ізденуші жан үшін – тыныштық пен үйлесімнің қайнары. Непал жүрекке терең із қалдыратын, әрдайым қайта оралуға шақыратын қасиетті мекен.
