Мазмұны
Адамзат ерте заманнан бері түсініксіз құбылыстарды түрлі наным-сенімдер мен ырымдар арқылы түсіндіруге тырысты. Бейтаныс дыбыстар, есіктегі тықылдау немесе аяқ астынан шыққан шу адамды алаңдатып, қиялға жетелейтін. Осындай тылсым жайттардың бірі – есіктің қоңырауы соғылып, бірақ ешкімнің болмауы. Бұл құбылыс көпшіліктің қызығушылығын тудырып қана қоймай, кейде қорқыныш сезімін де оятады. Қазіргі заманғы технология мұндай жайтты үнемі түсіндіріп бере алмайды. Сондықтан да халық арасында әртүрлі түсіндірмелер мен сенімдер қалыптасқан.
Халық арасындағы кең тараған ырымдар
Әр ұлттың мәдениетінде бос қоңырауға байланысты түрлі түсініктер бар. Әдетте, мұндай оқиға ескерту немесе көзге көрінбейтін күштердің белгісі ретінде қабылданады.
- кейбіреулер бұл жағдайды өмірден өткен туыстардың белгісі деп санайды;
- халық сенімінде мұндай дыбыс өзгерістердің жақындағанын білдіреді;
- егер қоңыраудан кейін мазасыздық пайда болса, бұл ескерту ретінде қарастырылады;
- кей аймақтарда мұны зұлым рухтардың белгісі деп есептейді;
- кейбір эзотерикалық нанымдарда есік қоңырауы адамның зейінін оятуға арналған белгі саналады.
Көбінесе мұндай сенімдер адамның эмоционалдық жағдайымен ұштасып жатады. Үй ішінде мазасыз немесе күйзелісті ахуал болғанда, бұл жағдай тіпті әсерлі көрінуі мүмкін.
Мұндай құбылыстың мүмкін себептері
Түсініксіз дыбыстардың артында көбіне техникалық немесе тұрмыстық себептер жатады. Алайда себеп табылмаған жағдайда адамдар өздерін тыныштандыру үшін түрлі әрекеттерге барады.
- Электр желісіндегі ақаулар жалған қоңырауға себеп болуы мүмкін. Кнопканың тозуы немесе кернеудің тұрақсыздығы мұндай құбылысты тудырады.
- Wi-Fi арқылы жұмыс істейтін қоңыраулар интернеттегі кідірістер кезінде қате хабарлама бере алады. Бұл жағдайда ешкім қоңырау шалмаса да, дыбыс шығуы мүмкін.
- Қоңырау батырмасы сыртта орналасса, оған жануар немесе құс кездейсоқ тиіп кетуі мүмкін. Мұндай жағдай сирек болса да, кездеседі.
- Психологиялық күйзеліс адамды шамадан тыс сезімтал етеді. Бұл кезде қарапайым дыбыстың өзі күдік немесе үрей туғызуы ықтимал.
- Балалар тарапынан жасалатын әзілдер де себеп болуы мүмкін. Қоңырауды басып, жүгіріп кету – бұрыннан белгілі ойын.
Мұндай себептерді білу адамды сабырға шақырып, орынсыз үрейдің алдын алуға көмектеседі.
Түрлі наным-сенімдерге байланысты әрекеттер
Әр мәдениет бұл құбылысты өзінше түсіндіреді. Сондықтан мұндай жағдайда адамдар әртүрлі жолмен әрекет етеді.
- кейбіреулер есікке тұмар іліп, дұға оқиды;
- кей жағдайда табалдырыққа тұз сеуіп, сумен жуылады;
- кейбірі бөлмеде хош иісті шырақ жағып, аластайды;
- жүйкесі әлсіреген адамдар тыныштандыратын иіс майлар қолданып, тыныс жаттығуларын жасайды;
- рационалды ойлайтын жандар электрик шақырып, құрылғыны тексертеді.
Адам өзіне сенімді әрі жайлы болу үшін қандай амал пайдалы болса, соны таңдайды.
Есіктегі қоңыраудың иесіз соғылуы туралы ырымдар – бұл адамның бейсаналық күйі мен белгісіздікті қабылдауына байланысты туындаған нанымдардың көрінісі. Тіпті қазіргі технологиялық дамыған қоғамда да адамдар мұндай құбылыстарды өзінше түсіндіруге тырысады. Мұндай сәттер біздің сезіміміз бен түйсігімізге әсер етіп, ішкі әлемге үңілуге себеп болады. Қалай болғанда да, үй мен жан тыныштығын сақтау – кез келген жағдайда басты құндылық болып қала береді.
