Мазмұны
Өнер тарихында тұтас бір дәуірдің символына айналған тұлғалар бар. Олар тек өз елін әлем сахнасында танытып қана қоймай, келешек ұрпаққа мәдени мұра қалдырады. Қазақстанның атақты әншісі Бибігүл Төлегенова осындай бірегей өнер иелерінің қатарында. Оның дауысы, қайталанбас тембрі мен қуаты оған зор даңқ әкелді, ал музыкаға адалдығы оны аңызға айналдырды. Қазақ халқы үшін ол таланттың, қайсарлықтың және ұлттық мақтаныштың бейнесі болып қала берді.
Балалық шағы және сахнаға жолы
Бибігүл Ахметқызы 1929 жылдың 16 желтоқсанында Семей қаласында дүниеге келген. Отбасы қарапайым өмір сүргенімен, кішкентайынан бойындағы өнерге құштарлық ерекше байқалды. Балалық шақтағы қиындықтар оның мінезін шыңдап, мақсатқа жетудегі табандылығын арттырды.
- бала кезінен мектеп концерттеріне қатысып, әуезді дауысымен көпшілікті тәнті етті;
- тұрмыстық қиындықтарға қарамастан, әнші болуды армандады;
- жақындарының қолдауы мен өзіне сенімі оны алға жетеледі.
Осылайша, жастайынан-ақ қалыптасқан мінезі болашақта үлкен жетістіктерге бастау болды.
Шығармашылық жолының басталуы
Музыкадағы алғашқы қадамдары Құрманғазы атындағы Қазақ мемлекеттік консерваториясымен байланысты. Дәл осы жерде оның талантын байқаған ұстаздар кәсіби жолын дұрыс бағыттап берді.
- 1954 жылы Абай атындағы Қазақ опера және балет театрында алғаш рет сахнаға шықты. Бұл дебют сәтті өтіп, жас әншіге жаңа мүмкіндіктер ашты.
- 1957 жылы Мәскеуде өткен VI Бүкіләлемдік жастар мен студенттер фестивалінде жеңіске жетті. Бұл оқиға оған халықаралық деңгейде танымалдық әкелді.
- Мәскеудегі табыстан кейін есімі ірі концерттер мен фестивальдердің афишаларынан жиі көріне бастады.
Осылайша, Төлегенова аз уақыт ішінде жас орындаушыдан опера сахнасының жарық жұлдызына айналды.
Шығармашылық жетістіктері
Өнер жолында әнші көптеген көрнекті бейнелер жасады. Ол қазақтың ұлттық әндерін де, әлемдік классиканы да бірдей шеберлікпен орындады.
- репертуарында Чайковский, Верди, Бизе және Пуччини операларындағы партиялар болды;
- Брусиловский, Тлендиев, Жұбанов сынды қазақ композиторларының туындыларына ерекше мән берді;
- көптеген пластинка жазып, музыкалық фильмдерге қатысты.
Бұл еңбектері оған халықтың ыстық ықыласын ғана емес, Қазақстан мәдениетінің символы деген мәртебе әкелді.
Марапаттары мен құрметтері
Бибігүл Төлегенованың өнерін халық та, мемлекет те жоғары бағалады. Оның еңбегі көптеген беделді наградалармен атап өтілді.
- 1967 жылы КСРО халық әртісі атағын иеленді. Бұл бүкілодақтық деңгейде талантының мойындалуы еді.
- 1997 жылы «Халық Қаһарманы» атағы берілді. Бұл тәуелсіз Қазақстанның ең жоғары марапаты оның ел тарихындағы ерекше орнын айқындады.
- Әр жылдары Ленин ордені, «Отан» ордені және басқа да марапаттарға ие болды.
Мұндай жетістіктер оның мәдениет тарихындағы ерекше орнын нақтылап берді.
Мәдениетке ықпалы және мұрасы
Бибігүл Ахметқызы тек сахнада ғана емес, ұстаздық қызметте де белсенді болды. Ол өзінің тәжірибесін жас өнерпаздарға үйретіп, қазақ вокал мектебінің дамуына үлес қосты.
- тәрбиелеген шәкірттері ұлттық дәстүрді жалғастырды;
- олардың көбі халықаралық конкурстардың жүлдегерлері атанды;
- құрған қоры талантты балаларды қолдап, Қазақстан өнерінің өркендеуіне жол ашты.
Сондықтан оның еңбегі жеке жетістіктерімен шектелмей, болашақ ұрпаққа да қызмет етуде.
Бибігүл Төлегенова – тек әнші емес, қазақ халқының ұлттық қазынасы. Оның өмірі мен шығармашылығы еңбекқорлық пен дарынның адамды шыңға қалай жеткізетінін дәлелдейді. Әлемдік классика мен ұлттық дәстүрді үйлестіре отырып, ол тыңдармандарына қайталанбас өнер сыйлады. Оның есімі болашақта да сұлулықтың, адалдықтың және шабыттың нышаны болып қала бермек.
