Мазмұны
Кез келген халықтың мәдениетін діни дәстүрлер мен ортақ мерекелер айқындайды. Олар адамдарды біріктіріп, қоғамдастық сезімін нығайтады әрі ерекше көңіл-күй сыйлайды. Никарагуада католик діні қоғам мен отбасы өмірінде маңызды орын алады, сондықтан елде көптеген айтулы күндер ерекше салтанатпен, көңілді думанмен және ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрлерге үлкен құрметпен атап өтіледі. Бұл мерекелердің басты бөлігі – халықтық шеру, көше мерекелері және терең символдық мәнге ие әдет-ғұрыптар.
Католик мейрамдары кезінде Никарагуа қалаларының көшелері жандана түседі – айнала гүлдермен көмкеріледі, әуезде музыка ойнайды, ал алаңдарда түрлі-түсті театрландырылған көріністер өтеді. Жергілікті жұрт тек христиан әлеміне ортақ күндерді ғана емес, өңірге тән қасиетті күндерді де ерекше атап өтеді. Ынтымақтастық, қонақжайлық пен шынайы қуаныш әр мерекені ұмытылмас оқиғаға айналдырып, руханият пен өмірге деген қуанышты ұштастырады.
Негізгі католик мерекелері
Елдегі діни мерекелердің басым бөлігі халықтық шеру, дәстүрлі жиын және отбасы мүшелерінің бас қосуымен ерекшеленеді. Католик мерекелері Никарагуада өзгеше атмосферамен – латынамерикалық көңіл күймен, ұлттық салт-дәстүрмен және сенім рәміздеріне деген ерекше ықыласпен өтеді.
Ең маңызды католик мерекелеріне мыналар жатады:
- рождество – түнгі месса, көше шеруі және дәстүрлі ұлттық тағамдар дайындалады;
- қасиетті апта – қалаларда әсем шеру, театрландырылған қойылым мен діни рәсімдер өткізіледі;
- киелі Марияның кіршіксіз ұрықтануы күні – елдегі ең жарқын әрі сүйікті мерекелердің бірі;
- пасха – дұға мен шіркеудегі құлшылықпен қатар, мерекелік дастарқан мен көше ойын-сауықтарымен ерекшеленеді;
- барлық әулиелер күні – отбасылық кездесу, зират басына бару және еске алу рәсімдері ұйымдастырылады.
Осы күндері тұрғындар үйлерін әшекейлеп, мерекелік дастарқан жайып, қонақ күтіп, үлкен халықтық той-думан өткізеді.
Мерекелердің ерекшеліктері мен символикасы
Никарагуалық католик мерекелері терең мағынаға ие, әр іс-әрекеттің өзіндік мәні бар. Мерекелік шаралар тек шіркеу қабырғасында ғана емес, қаланың көшелерінде, алаңдарында және үйлерде де ұйымдастырылады.
Ең көп таралған дәстүрлерге мыналар жатады:
- Жаппай шеруге қатысу – халықтың сенімі мен тарихи жадыға құрметін білдіреді. Мұндай шеру музыка, би, ұлттық киім және Киелі кітаптағы оқиғаларды сахналаумен ерекшеленеді.
- Ұлттық тағам әзірлеу мен оны тарату – әрбір үлкен мерекенің ажырамас бөлігі. Жергілікті тұрғындар дастарқандарын тек туыстарына ғана емес, көршілеріне, тіпті бейтаныс адамдарға да жайып, қоғамдағы бірлік пен өзара көмекті нығайтады.
- Үйлер мен шіркеулерді гүл, шырақ және діни рәміздермен безендіру. Мұндай әшекейлер мерекенің маңыздылығын айқындап, әр адамға ортақ іске үлес қосқандай сезім сыйлайды.
Әр өңірдің өзіндік дәстүрлері болғанымен, жоғарыда аталған ерекшеліктер елдің барлық түкпірінде сақталады.
Никарагуалық мейрамдардың айрықша қырлары
Никарагуадағы католик мерекелері ерекше жылылықпен және шынайылықпен ерекшеленеді. Көптеген дәстүрлер әлемнің басқа елдерінде кездесе бермейді. Әр қала мен ауыл өз мерекесіне бірегей реңк қосуға тырысып, әрбір шараны ерекше етеді.
Айрықша дәстүрлер қатарына мыналарды қосуға болады:
- мерекелік рәсімдерде жергілікті гүлдер мен жемістерді пайдалану;
- алаңда өтетін би шеруі мен ұлттық өнер көріністері;
- үлкен көлемді мерекелік мүсіндер мен діни фигураларды бірге жасау;
- түнгі отшашу және жаппай ән шырқау;
- мұқтаж жандарға арналған қайырымдылық шаралар.
Осындай дәстүрлер ұлттық бірегейлікті сақтау мен мәдени мұраны келер ұрпаққа жеткізуге септігін тигізеді.
Никарагуада діни мерекелер тек құлшылық ету уақыты ғана емес, адамдардың бір-біріне жақындасып, қуаныш пен ортақ дәстүрді бөлісетін, рухани құндылықтарды жаңғыртатын ерекше шақ болып табылады. Жарқын шерулер, отбасылық басқосулар мен тарихи символдарға құрмет көрсету бұл күндерді әр отбасы үшін маңызды әрі ұмытылмас етеді. Сенім мен шаттықтың үйлесімі католик мейрамдарын елдің шынайы бірлігін сақтайтын ерекше әлеуметтік құбылысқа айналдырады.
